یادداشت‌خوانی سه شنبه‌ها؛
گزارش | گعده نویسندگان رسا به ایستگاه پنجم رسید
جمله‌های طولانی، استفاده از تعابیر کلیشه‌ای، واژه گزینی‌های نادرست، جمله بندی‌های غلط و دست آخر استفاده ناکافی از آرایه‌های ادبی از عمده اشکلات متن مورد بررسی بود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پنجمین گعده‌ی یادداشت خوانی نویسندگان حوزوی رسا این هفته، طبق روال هفته‌های قبل و البته با حال و هوایی گرمتر و صمیمی‌تر، حضور فعال اعضا و حضور ویژه‌ی استاد آتشین صدف برگزار شد.
گزارش تصویری گعده را اینجا مشاهده کنید.
این بار نقد شکلی و نوشتاری یادداشتی با عنوان «اسنپ را سیاسی نکنیم» از یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار محور بیان درس‌های استاد برای خوب نوشتن و دادن نگاه انتقادی درست برای اعضا بود.
متن یادداشت را می توانید از اینجا دانلود کنید.
استاد آتشین صدف با اشاره به یادداشت مذکور، کوتاه بودن و شفافیت تیتر و عدم تطویل در کل متن را اولین ویژگی مثبت این یادداشت خواند.
وی همچنین استفاده از انواع مختلف بیان‌های کنایی، تشبیه، تلطیف و طنز و تنوع استفاده از گونه‌های مختلف جمله همچون جمله‌های پرسشی، خواهشی، دستوری و عدم اکتفا به جمله‌های مثبت خبری را از محسنات مهم یک یادداشت برشمرد که در این یادداشت هم رعایت شده است.
این استاد نویسندگی در مقابل این محسنات اما، عیوبی را بر متن یادشده بار کرد که مهمترین آن‌ها را می‌توان، عدم ارتباط صمیمی با مخاطب دانست.
جمله‌های طولانی، استفاده از تعابیر بیش از حد کلیشه‌ای شده، واژه گزینی‌های نادرست، جمله بندی‌های غلط و دست آخر عدم استفاده از آرایه‌های ادبی به اندازه‌ی لازم از عمده اشکلات دیگری بود که از زاویه‌ی دید استاد و اعضای گعده بر متن مذکور وارد بود.
آتشین صدف بعد از بیان کلیات وارد مصادیق شده و مواردی را برای آموزش بیشتر اعضا از داخل متن بیان کرد و استفاده از دو کلمه‌ی «اتفاق و اختلاف» در سطر اول را تداعیگر صنعت تضاد در ذهن دانست.
این نوازش چشم از طرف متن، اما چند ثانیه‌ای بیشتر طول نکشید و با رسیدن به عبارت «بر طبل اختلاف کوبیدند» آتش انتقاد جمع بر صدف متن افتاد و استاد با توجه به استفاده از انبوهی از عبارات اینچنین از جمله «مَحمِل»، «انسجام»، «نهادینه کردن»، «ورای»، «پیش قراول» و عباراتی از این دست، کثرت این عبارات که بیشتر در متون اوایل انقلاب استفاده می‌شد را دلیلی بر القای فضای کهنگی و کلیشه‌زده در متن عنوان کرد و گفت: به جای این عبارات می‌توان از کلمه‌های به روز‌تر مثلا در موردی «پیاز داغش را زیاد کردند» به جای «بر طبل اختلاف کوبیدند» استفاده کرد که هم به زبان محاوره‌ی امروزی نزدیک باشد و هم بر صمیمیت متن اضافه کند.
نقطه ضعف بعدی یادداشت مذکور که استاد آتشین صدف روی آن دست گذاشت استفاده‌ی نویسنده از کلمه‌ی «عقلایی» به تعداد چهار بار در کمتر از هفت سطر بود که آن را نشانه‌ی ضعف واژگانی متن دانست و گفت: هرچند استفاده از همین کلمه‌ی عقلایی ته مزه‌ای از طعنه و کنایه داشته و برعکس ظاهر خود، عبارت بی‌خردان را در ذهن متبادر می‌کند که جز هنر نویسنده در بیان پوششی منظور خود می‌باشد، ولی تکرار چندین باره‌ی آن در چند سطر متوالی باعث ضعف در متن می‌شود.
استفاده از ترادف در عبارت تجلیل و تقدیر نیز با توجه به ناپسند بودن به کارگیری کلمات مترادف پشت سر هم در یادداشت بر خلاف حسن استفاده از آن در سخنرانی عیب دیگری بود که متن مذکور از دید اعضای گعده داشت.
آتشین صدف با بیان اینکه شاید کسی بگوید اینقدر از حساسیت و مته به خشخاش گذاشتن بر سر رعایت این موارد ضرورت ندارد چرا که اغلب مخاطبان سواد و نگاه تخصصی به متن را ندارند و اگر پیام کلی متن را دریافت کنند کفایت خواهد کرد، اما باید گفت یک قانون کلی و البته شاید نانوشته وجود دارد و آن اینکه «عدم تناسب‌ها در متن اثر خود را روی مخاطب خواهد گذاشت، هرچند او تخصصی نداشته باشد و آن عدم تناسب را به صورت واضح تشخیص ندهد.»
این استاد نویسندگی با ذکر یک مثال ادامه داد: شما فرض کنید در مجلسی دو قاری قرآن می‌خوانند یکی استاد قرائت و آشنا به اصول و دیگری یک قرائت عادی و بدون رعایت اصول صوت و لحن. شاید اغلب مخاطبان این دو قرائت خودشان تخصصی در قرائت نداشته باشند، ولی در پایان همگی قرائت استاد آشنا به اصول را خواهند پسندید؛ تفاوت دو نویسنده نیز به همین شکل برای مخاطبان مشخص می‌شود.
در میان انبوه انتقادات به متن استفاده از عبارت «فیل هوا کردن» جز تعبیر‌های مثبتی بود که از نگاه اعضا دور نماند.
آتشین صدف با اشاره به این بخش از متن که نویسنده می‌گوید «اگر قائل به مبارزه‌ی مدنی هستیم راه‌های مردانه‌تری وجود دارد» بیان کرد، صرف نظر اینکه این بخش از متن خود دارای کژتابی بوده و معنای دومی را مبنی بر مظلوم واقع شدن زنان در این موضوع به ذهن می‌رساند چرا که عبارت مردانه در مقابل عبارت زنانه استفاده می‌شود گفت: ما زیاد وارد معنای پشت پرده‌ی این کلمه نمی‌شویم، اما این مورد هم حد اقل ذیل مشکلات واژه گزینی متن قرار می‌گیرد که پذیرفتنی نیست.
این استاد سواد رسانه‌ای در پایان گفت با وجود اینکه کلمه‌ی «لطفا» به عنوان یک کلمه‌ی خواهشی در جمله‌ی «لطفا شما هم اگر قرار است برای حجاب کاری بکنید از معیشت خودتان هزینه کنید و دست در جیب مردم نکنید» بر تنوع جمله‌ای متن افزوده است، اما مشکل عمده‌ی متن یعنی عدم رعایت تناسب در عبارت «از معیشت خودتان هزینه کنید» همچنان خودنمایی کرده و ناقد تیزبین را آزار می‌دهد. چرا که کسی از معیشت هزینه نمی‌کند و اگر به جای معیشت از کلمه دیگری مثل «کیسه» استفاده می‌شد شاید با متن بهتری مواجه بودیم./918/ز503/س
خبرنگار: محمد اصغری مرجانلو
ارسال نظرات
نظرات بینندگان
مهربان
۱۰ تير ۱۳۹۸ - ۰۹:۱۷
عااااالیییییی
پاسخ